Seo Linkho Tsa Tsokolate li se Bolellang Libōpi tsa Letsoalloa Hona Joale |Mantsoe a Smithsonian |Musiamo oa Sechaba oa Histori ea Tlhaho

Ha moepolli oa lintho tsa khale a fumana mesaletsa ea masala a cacao ka har’a linkho tsa ho noa tsa Puebloan lilemong tse leshome tse fetileng, liphello e bile tse khōlō.Ho sibolla ha hae chokolete ho ipakile hore baahi ba lehoatateng la Chaco Canyon ba ne ba ntse ba hoeba le bakotuli ba koae ba Mesoamerican, joalo ka Bamaya, khale koana ka 900 CE.

Empa lijana tsa ho noa li bohlokoa joalo ka chokolete e patiloeng ka hare ho tsona.Ke bopaki bo phelang ba moetlo o matla oa ho etsa lipitsa tsa letsopa o ntseng o tsoela pele melokong ea litloholo tsa Chaco Canyon Puebloans kajeno.

Mathoasong a lilemo tsa bo-1900, Musiamo oa Sechaba oa Histori ea Tlhaho oa Smithsonian o ile oa ikopanya le leeto la baepolli ba lintho tsa khale le ileng la bokella tse ling tsa likepe tsa li-cylinder ho tloha Chaco Canyon.Tse peli tsa tsona li se li behiloe pontsong ea “Objects of Wonder” ea musiamo.Ho nkuoa ha linkho ke khopotso ea nako e fetileng ea bokolone ba musiamo, empa mehleng ena litsebi tsa thuto ea nalane ea musiamo li na le sepheo se secha bakeng sa linkho le lintho tse ling tsa letsopa: ho li hokahanya le matsoalloa a etelletseng pele ntlafatsong ea setso metseng ea bona.

Ka mohlala, lenaneo la musiamo la Recovering Voices le sebetsa le batho ba matsoalloa a moo ba kang Mahopi a tsoang ho Chaco Puebloans ho utloisisa hamolemo mekhoa ea ho etsa lipitsa tsa letsopa.E boetse e tlisa libōpi tse itlhommeng pele pokellong e le hore li ka ithuta eona molemong oa moloko o latelang.

"Re tlameha ho elelloa hore lefatše le fetohile haholo 'me limusiamo tse ngata li fihletse libaka tseo mohlomong li sa lokelang ho ba le tsona.Hona joale ho bohlokoa ho lula fatše le ho mamela seo batho le lichaba tse kholoanyane ba lokelang ho re bolella sona,” ho boletse Dr. Torben Rick, Mohlokomeli oa Thuto ea Lintho tsa Khale ea Amerika Leboea setsing sa pokello ea nalane."Ho ka tsoa ho hongata ho seo.Ke nahana hore ho bohlokoa hore Musiamo oa Nalane ea Tlhaho o hatele pele 'me o leke ho tsepamisa maikutlo sechabeng le ho feta nakong e tlang.

Hoo e ka bang qalong ea lekholo la bo12 la lilemo, Chaco Canyon ka tšohanyetso e ile ea bona bofelo ba linkho tsa ho noa tsa li-cylinder.Batho ba Puebloans ba ile ba paka linkho tse ka bang 112 ka phaposing ea Pueblo Bonito eaba ba chesa kamore eo.Le hoja ba ile ba ’na ba noa chokolete, ha baa ka ba hlola ba sebelisa linkho tsa cylinder, ba fana ka maikutlo a hore linkho tseo e ne e le tsa bohlokoa bolumeling joaloka cacao ka boeona.

“Lijana li ne li bonoa li le matla ’me tsa chesoa ka mollo.Bopaki bo bontša hore e ne e le likepe tse khethehileng,” ho boletse Dr. Patricia Crown, moepolli oa lintho tsa khale Univesithing ea New Mexico, ea ileng a sibolla cacao ka har’a linkho."Linkho tsa cylinder li ile tsa fela, ha chokolete e nooa."

Ka mor'a mollo oa nkho ka 1100 CE, batho ba Ancestral Pueblo ba ile ba fetohela ho noa cocoa ka har'a likhalase.Lintlha tsa moetlo oa bona oa linkho tsa chokolete li lahlehile ka nako.

Ho ithuta ka letsopa ho ka ba molemo ho bo-ramahlale ba labalabelang ho ithuta haholoanyane ka phapanyetsano e rarahaneng lipakeng tsa Boroa-bophirima le Mesoamerica.Linkho, linkho kapa likotlolo tse nang le libopeho tse tšoanang li ka sebelisoa bakeng sa liketsahalo tse tšoanang lichabeng tse fapaneng.

Papaling ea morao tjena, Crown o hlalositse hore na mohopolo oa hae oa ho leka linkho tsa Chaco bakeng sa cacao o simolohile hokae.O ne a bua le setsebi sa Mayan se ileng sa bontša hore linkho tsa Mayan li ne li sebelisetsoa ho noa chokolete, 'me Crown a ipotsa hore na linkho tsa Chaco li ka' na tsa sebelisoa ka tsela e tšoanang.Sebopeho sa nkho se ile sa hlakisa Crown hore ho ka be ho bile le metsamao e atileng ea mehopolo le litloaelo hammoho le chokolete ea 'mele.

"Ho ne ho se lerako moeling o pakeng tsa United States le Mexico, ho lumella tšebelisano, mehopolo le thepa ea khoebo ho ea pele le pele" ho boletse Crown."E re thusa ho nahana hore na lintho li ne li fapane joang lilemong tse 1000 tse fetileng ha re sheba moo re leng teng hona joale."

Batho ba Puebloan ba ne ba rekisa ho feta cocoa.Ba ne ba fapanyetsana maikutlo, lipapakhaie, lijo tse ling, le mekhoa ea ho etsa lipitsa tsa letsopa le tsoelo-pele ho pholletsa le hemisphere.

"Sena se bolela hore ho ne ho e-na le batho ba neng ba kotula cacao merung ea Mesoamerican 'me ba e rekisa ka marang-rang a maholo ho finyella batho ba ka Boroa-bophirimela.E bontša motheo oa tsebo o pharaletseng oo batho ba neng ba e-na le oona,” ho boletse Rick."Lefatšeng la rona la sejoale-joale la sejoale-joale, hangata ha re nahane ka batho, ba nang le likhokahano tsa mofuta ona lilemong tse fetang 1000 tse fetileng."

Chaco Canyon National Historic Park e New Mexico ha e shebahale joalo ka ha e ne e le ho batho ba Puebloans ba fetileng.Empa khohlo ena ha e e-s’o lahleheloe ke bohlokoa ba eona ba setso le bolumeli ho litloholo tsa Chaco Canyon.Merabe, ho kenyeletsoa le Hopi, e tsoela pele ho amohela Chaco Canyon e le karolo ea bohlokoa ea moetlo oa bona.

Dr. Gwyn Isaac, Mohlokomeli oa Setso sa Matsoalloa a Amerika Leboea setsing sa pokello ea nalane ea nalane, o itse: “E ’ngoe ea lintho tse ka sehloohong ha se ho itšetleha ka khopolo ea ho nyamela ha tsoelo-pele ena eohle.“Ho sa ntse ho e-na le kamano e ngata haholo le libaka tsena ’me ke kamoo letsopa le kenang moelelong oa lona kateng.Matla le mehopolo le liqapi tse entsoeng ka letsopa e ntse e le karolo e kholo ea kamoo letsopa le nkoang e le la bohlokoa kateng kajeno.”

Recovering Voices ke lenaneo la ntlafatso ea puo le setso le kopanyang sechaba sa Maindia le likoleke tsa Smithsonian.Ka mohlala, libōpi tsa Hopi li sebelisa likoleke ho nolofatsa tsebo ea meloko e fapaneng metseng ea habo bona le ho sebelisana le Smithsonian ho ntlafatsa kutloisiso ea eona ea likoleke ho latela litekanyetso tsa Maindia.

“Re na le libōpi tsa letsopa tse tsoang Hopi tse tlang ho tla sebetsa likoleke le rona.Ba sebelisa tsebo eohle eo ba e fumanang ketelong eo ho thusa ba bacha ho ithuta ka lintho tsa letsopa,” ho boletse Isaac.“Batho ba ikutloa ba tlameletsoe haholo ba bile ba le haufi le baholo-holo ba bona ka ho sebetsa ka letsopa.Ke mokhoa oa ho hokahana le tsa nakong e fetileng le tsa hona joale. ”

Nakong e fetileng, linkho tsa Chaco cylinder li ne li sebelisetsoa ho noa chokolete.Le hoja li se li sa sebelisetsoe morero oo, ha li na morero.Ke bopaki bo matla ba hore ho ne ho e-na le tsela e matla ea khoebo pakeng tsa Boroa-bophirimela le libaka tse chesang tse mongobo ’me hape ke histori e phelang bakeng sa libōpi tsa meloko ea meloko.

"Chaco Canyon le lipitsa tsa eona ke matšoao bakeng sa sechaba sena sa tsoelopele, eseng ho phatloha," ho boletse Isaac.“Bakeng sa lichaba tsena, ke mehopolo eo esale e le teng.Empa ho baepolli ba lintho tsa khale le litsebi tsa thuto ea batho, re tlameha ho rutoa hamolemo ke lichaba tsena hore na libaka tsena li bolela’ng ho tsona.”

Chengdu LST Science And Technology Co., Ltd are professional chocolate making machine manufaacturer,all kinds of chocolate realted machine can be customized for customer,know more details,pls sent email to grace@lstchocolatemachine.com,Tell/WhatsApp/Wechat: 0086 18584819657.

Rea u amohela ho etela sebaka sa rona sa Marang-rang: www.lstchocolatemachine.com.


Nako ea poso: Jul-09-2020